04/03/2014
Năng suất các yếu tố tổng hợp (TFP)
Năng suất các yếu tố tổng hợp – Total Factor Productivity (TFP) phản ánh sự đóng góp của các yếu tố vô hình như kiến thức- kinh nghiệm- kỹ năng lao động, cơ cấu lại nền kinh tế hay hàng hoá - dịch vụ, chất lượng vốn đầu tư mà chủ yếu là chất lượng thiết bị công nghệ, kỹ năng quản lý... Tác động của nó không trực tiếp như năng suất bộ phận mà phải thông qua sự biến đổi của các yếu tố hữu hình, đặc biệt là lao động và vốn. (Cách gọi khác của TFP là MFP – Multifactor productivity).
Về mặt toán học, khi tính TFP thường sử dụng hàm sản xuất Cobb-Douglas:
Y = A. f(Kβ Lα )
Trong đó:
Y= đầu ra, K= vốn, L= lao động, A=TFP,
β= hệ sống đóng góp của vốn, (α= 1- β)= hệ số đóng góp của lao động
Tính tốc độ tăng TFP
Công thức tính tốc độ tăng TFP như sau:
İTFP = İY – α.İL – β.İK
Trong đó :
İY: Tốc độ tăng đầu ra (ở đây là giá trị gia tăng hoặc GDP)
İK: Tốc độ tăng của vốn cố định
İL: Tốc độ tăng của lao động
a và b là hệ số đóng góp của vốn cố định và lao động,
Hệ số b bằng tỷ số giữa thu nhập của người lao động và giá giá trị gia tăng, còn a = 1 - b.
Các chỉ tiêu İY, İL, İK được tính dựa vào số liệu đã được công bố, việc còn lại tính hệ số đóng góp của vốn (a) và hệ số đóng góp của lao động (b). Để xác định các hệ số a và b có thể dùng phương pháp hạch toán như sau:
Thu nhập đầy đủ của người lao động
β = -----------------------------------------------------
Tổng sản phẩm quốc nội
Và α = 1 – β.
Dữ liệu thu nhập đầy đủ của người lao động và số lượng lao động làm việc được lấy trong niên giám thống kê.
Tính tỷ trọng đóng góp của tăng TFP vào tăng đầu ra:
Công thức tính tỷ trọng của tăng TFP vào tăng GDP như sau:
% đóng góp của TFP = (İTFP /İY) x 100%.
Trong đó:
İTFP : tốc độ tăng TFP
İY: tốc độ tăng đầu ra (hoặc GDP)